Jafnréttisstefna ME og áætlun

Jafnréttisnefnd og jafnréttisfulltrúi

Í Menntaskólanum á Egilsstöðum starfar jafnréttisfulltrúi sem fylgir eftir stefnu skólans í jafnréttismálum og fylgist með þróun jafnréttismála innan sem utan skóla. Ráðið er í starf jafnréttisfulltrúa til tveggja ára að undangenginni auglýsingu innan skóla. Jafnréttisnefnd starfar með jafnréttisfulltrúanum og er honum ráðgefandi varðandi jafnréttismál. Fulltrúar starfsfólks í jafnréttisnefnd eru kosnir á skólafundi ár hvert. Í nefndinni sitja tveir nemendur af mismunandi kynjum og tveir starfsmenn, einnig af mismunandi kynjum, ásamt jafnréttisfulltrúa sem sinnir formennsku. Fulltrúar nemenda eru tilnefndir af Nemendaráði ME. Nemendur koma einungis að þeim málum sem snerta málefni þeirra beint.

Helstu verkefni jafnréttisnefndarinnar eru að:

• Endurskoða reglulega jafnréttisstefnu skólans.
• Sjá til þess að lögum um jafnréttismál innan skólans sé fylgt sbr. Lög um jafna stöðu og jafnan rétt karla og kvenna nr. 10/2008.
• Hafa eftirlit með að farið sé eftir lögum og reglum um jafnréttisáætlun m.a. með því að safna upplýsingum og birta reglulega um stöðu jafnréttismála í skólanum.
• Vera til ráðgjafar við gerð aðgerðaáætlunar um að rétta hlut kynja þar sem það á við.
• Fylgjast með verkefnum innan skólans sem kveðið er á um í aðgerðaáætlun.
• Hafa yfirsýn yfir lög og reglur stjórnvalda um jafnréttismál kynjanna og fylgjast með breytingum á þeim.
• Vera ráðgefandi um fræðslu um jafnréttismál og koma á framfæri hugmyndum sem stuðla að auknu jafnrétti.
• Skoða og meta árangur aðgerðaáætlunar og kynna á skólafundi.

Jafnréttisfulltrúi tekur árlega saman greinargerð um jafnréttisstarf skólans.

Launajafnrétti

Launaákvarðanir eiga að byggja á kjarasamningum og því skal starfsfólk án tillits til kyns fá greidd jöfn laun fyrir sömu eða jafnverðmæt störf. Gæta skal að kynferði hafi ekki áhrif á röðun starfa til launa samkvæmt stofnanasamningum. Starfsmenn skulu njóta sömu réttinda hvað varðar lífeyris-, orlofs- og veikindarétt og önnur starfskjör eða réttindi sem metin eru til fjár, sbr. 19. gr. laga nr. 10/2008. Rök fyrir launamun skulu ávallt vera málefnaleg.

Laus störf

Samkvæmt jafnréttislögum skulu atvinnurekendur vinna markvisst að því að jafna stöðu kynja á vinnumarkaði og stuðla að því að störf flokkist ekki í sérstök kvenna- og karlastörf. Sérstaklega er tekið á því að jafna hlut kynjanna í stjórnunar- og áhrifastöðum (18/2008). Menntaskólinn á Egilsstöðum leggur áherslu á að einstaklingum sé ekki mismunað vegna kynferðis við úthlutun verkefna, tilfærslu í starfi, tækifæri til að axla ábyrgð og framgang í starfi.

Starfsmannastefna, starfsaðstæður og samræming fjölskyldulífs og atvinnu

Jafnréttissjónarmið og leiðir til að vinna að jafnri stöðu kynjanna verður virkur þáttur í starfsmannastefnu skólans. Í starfsmannastefnunni skal taka mið af kynjasjónarmiðum og gera starfsmönnum kleift að samræma vinnu og fjölskyldulíf t.d. með sveigjanlegum vinnutíma, hlutastörfum eða annarri vinnuhagræðingu eftir því sem við verður komið. Einnig skal taka mið af jafnrétti þegar fjallað er um líðan starfsfólks á vinnustað og starfsanda.

Jafnréttisáætlun og starfsmannastefna skólans skulu vera samhljóma í þeim atriðum sem varða jafnréttismál.

Starfsþjálfun og endurmenntun

Samkvæmt lögum 10/2008 20. gr. skal starfsfólk hafa sömu möguleika til endurmenntunar og starfsþróunar óháð kyni.

Kynbundið ofbeldi, kynferðisleg og kynbundin áreitni

Kynbundið ofbeldi, kynferðisleg og kynbundin áreitni er ekki liðin í ME. Samkvæmt 22. gr. jafnréttislaga (10/2008) skulu stjórnendur grípa til sérstakra ráðstafana til að koma í veg fyrir að starfsfólk og nemendur verði fyrir kynbundnu ofbeldi, kynbundinni og kynferðislegri áreitni og ofbeldi á vinnustaðnum og í skólanum. Skv. 2. gr. jafnréttislaga (10/2008) er kynbundin áreitni skilgreind sem hegðun sem tengist kyni þess sem fyrir henni verður, er í óþökk viðkomandi og hefur þann tilgang eða þau áhrif að misbjóða virðingu viðkomandi og skapa aðstæður sem eru ógnandi, fjandsamlegar, niðurlægjandi, auðmýkjandi eða móðgandi fyrir viðkomandi. Kynferðisleg áreitni er hvers kyns kynferðisleg hegðun sem er í óþökk þess sem fyrir henni verður og hefur þann tilgang eða þau áhrif að misbjóða virðingu viðkomandi, einkum þegar hegðunin leiðir til ógnandi, fjandsamlegra, niðurlægjandi, auðmýkjandi eða móðgandi aðstæðna. Kynbundið ofbeldi er ofbeldi á grundvelli kyns sem leiðir til eða gæti leitt til líkamlegs, kynferðislegs eða sálræns skaða eða þjáninga þess sem fyrir því verður, einnig hótun um slíkt, þvingun eða handahófskennda sviptingu frelsis, bæði í einkalífi og á opinberum vettvangi.

Allir starfsmenn og nemendur eiga rétt á því að komið sé fram við þá af virðingu og þeir sæti ekki kynbundnu ofbeldi, kynferðislegri og kynbundinni áreitni, einelti né öðru ofbeldi. Verði starfsmaður eða nemandi fyrir kynbundnu ofbeldi, kynferðislegri og kynbundinni áreitni eru þeir hvattir til að láta skólameistara, jafnréttisfulltrúa eða annan stjórnanda skólans vita. Bregðast skal stax við og vinna slík mál eftir viðbragðsáætlun eineltismála.

Fræðsla um jafnrétti

Nemendur fái fræðslu um jafnréttismál og þeim bent á leiðir til að koma auga á og vinna gegn hvers konar misrétti. Hvetja skal nemendur til að kanna námsleiðir og hlutverk sem ekki eru „dæmigerð“ fyrir kynin og draga menningarbundin kynhlutverk í efa m.a. með náms- og starfsráðgjöf sem allir nemendur skólans skulu eiga aðgang að. Hvetja skal kennara til að skoða námsefni sitt t.d. með tilliti til úreltra staðalmynda og að aðeins sé gert ráð fyrir gagnkynhneigð.

Jafnrétti í skólastarfi

Gæta skal að samþættingu kynjasjónarmiða í kennslu og stuðla að sjálfsvirðingu og sjálfstæði óháð kyni. Grunnþættir aðalnámskrár: jafnrétti, læsi, sjálfbærni, heilbrigði og velferð, lýðræði og mannréttindi og sköpun eiga að endurspeglast í starfsháttum skólans, samskiptum og skólabrag. Mikilvægt er að allir séu virkir og fái notið sín í skólasamfélaginu óháð kyni, þjóðerni, kynhneigð, fötlun eða öðrum aðgreinandi þáttum. Jafnrétti skal vera sýnilegt í öllu skólastarfi. Velja skal fjölbreyttar kennsluaðferðir og kennsluefni þar sem þess er gætt að vitna í heimildir sérfræðinga af mismunandi kyni eftir því sem tök eru á. Haft sé í huga að áhugamál kynjanna eru oft ólík og að í ákveðnum greinum gengur ákveðnu kyni betur en öðru. Starfsfólk sé fyrirmyndir og stuðli að jafnrétti í orði og verki.