Stefna og viðbragðsáætlun ME vegna ofbeldis

Stefna og viðbragðsáætlun ME vegna eineltis, kynferðislegrar áreitni, kynbundinnar áreitni, ofbeldis ofl.

Stutt samantekt

Tilkynning nemenda:

Verði nemandi fyrir einelti, kynferðislegri áreitni, kynbundinni áreitni, ofbeldi eða annarri ótilhlýðilegri hegðun af hálfu nemenda eða starfsfólks er honum bent á að bregðast við með því að koma á framfæri kvörtun eða ábendingu til nemendaþjónustu eða skólameistara.

Ef nemandi verður var við eða hefur rökstuddan grun um að framangreind hegðun eigi sér stað innan skólans ber honum að bregðast við með því að koma á framfæri kvörtun eða ábendingu til nemendaþjónustu eða skólameistara.

Nemandi skal jafnframt vera reiðubúinn að skýra mál sitt nánar. Sé skólameistari gerandi í málinu skal málið tekið upp við ráðherra.

Tilkynning starfsmanna:

Verði starfsmenn varir við einelti, kynferðislega áreitni, kynbundna áreitni, ofbeldi eða aðra ótilhlýðilega hegðun eða hafa rökstuddan grun um að framangreind hegðun eigi sér stað innan stofnunarinnar ber þeim að bregðast við með því að koma á framfæri kvörtun eða ábendingu til nemendaþjónustu eða skólameistara. Starfsmaður skal jafnframt vera reiðubúinn að skýra mál sitt nánar.

Fái þeir aðilar sem tilgreindir eru hér að framan kvörtun eða ábendingu um einelti, kynferðislega áreitni, kynbundna áreitni, ofbeldi eða aðra ótilhlýðilega hegðun skulu þeir þegar hafa samband við skólameistara. Sé skólameistari gerandi í málinu skal málið tekið upp við ráðherra.

Fyrstu viðbrögð:

Skólameistari ber ábyrgð á rannsókn mála og skal hann þegar í stað virkja viðbragðsáætlun þessa. Taka skal allar tilkynningar alvarlega og sýna nærgætni í aðgerðum gagnvart aðilum máls.

Skólameistari skal í samráði við nemendaþjónustu, án tafar, meta þörf þolanda og annarra sem málið varðar, fyrir bráðan stuðning og veita hann.

Leggja skal ríka áherslu á að brugðist sé við hið fyrsta í þeim tilgangi að koma í veg fyrir að hegðunin endurtaki sig og koma þannig í veg fyrir frekari skaða.

Stefna

Í öllu starfi Menntaskólans á Egilsstöðum eiga nemendur, starfsmenn og stjórnendur að sýna kurteisi og virðingu í samskiptum. Einelti, kynferðisleg áreitni, kynbundin áreitni, ofbeldi eða önnur ótilhlýðileg hegðun verður ekki umborin í skólanum og á viðburðum á vegum skólans. Slík hegðun er nemendum, stjórnendum og starfsfólki með öllu óheimil. Menntaskólinn á Egilsstöðum á að vera öruggur staður þar sem starfið mótast af virðingu og samvinnu allra til að góður árangur náist í skólastarfinu.

Skólayfirvöld Menntaskólans á Egilsstöðum skulu koma í veg fyrir einelti, kynferðislega áreitni, kynbundna áreitni, ofbeldi eða aðra ótilhlýðilega hegðun í starfi stofnunarinnar með forvörnum og virkri viðbragsáætlun.

Skilgreiningar:

Einelti er síendurtekin hegðun sem almennt er til þess fallin að valda vanlíðan hjá þeim sem fyrir henni verður, svo sem að gera lítið úr, móðga, særa eða ógna viðkomandi eða að valda honum ótta. Skoðanaágreiningur eða ágreiningur vegna ólíkra hagsmuna fellur ekki hér undir.
Kynferðisleg áreitni er hvers kyns kynferðisleg hegðun sem er í óþökk þess sem fyrir henni verður og hefur þann tilgang eða þau áhrif að misbjóða virðingu viðkomandi, einkum þegar hegðunin leiðir til ógnandi, fjandsamlegra, niðurlægjandi, auðmýkjandi eða móðgandi aðstæðna. Hegðunin getur verið orðbundin, táknræn og/eða líkamleg.
Kynbundin áreitni er hegðun sem tengist kyni þess sem fyrir henni verður, er í óþökk viðkomandi og hefur þann tilgang eða þau áhrif að misbjóða virðingu viðkomandi og skapa aðstæður sem eru ógnandi, fjandsamlegar, niðurlægjandi, auðmýkjandi eða móðgandi fyrir viðkomandi.
Ofbeldi er hvers kyns hegðun sem leiðir til, eða gæti leitt til, líkamlegs eða sálræns skaða eða þjáninga þess sem fyrir henni verður, einnig hótun um slíkt, þvingun eða handahófskennda sviptingu frelsis.

Segðu frá - tilkynningar og boðleiðir

Tilkynning nemenda:

Verði nemandi fyrir einelti, kynferðislegri áreitni, kynbundinni áreitni, ofbeldi eða annarri ótilhlýðilegri hegðun af hálfu nemenda eða starfsfólks er honum bent á að bregðast við með því að koma á framfæri kvörtun eða ábendingu til nemendaþjónustu eða skólameistara.

Ef nemandi verður var við eða hefur rökstuddan grun um að framangreind hegðun eigi sér stað innan skólans ber honum að bregðast við með því að koma á framfæri kvörtun eða ábendingu til nemendaþjónustu eða skólameistara.

Nemandi skal jafnframt vera reiðubúinn að skýra mál sitt nánar. Sé skólameistari gerandi í málinu skal málið tekið upp við ráðherra.

Tilkynning starfsmanna:

Verði starfsmenn varir við einelti, kynferðislega áreitni, kynbundna áreitni, ofbeldi eða aðra ótilhlýðilega hegðun eða hafa rökstuddan grun um að framangreind hegðun eigi sér stað innan stofnunarinnar ber þeim að bregðast við með því að koma á framfæri kvörtun eða ábendingu til nemendaþjónustu eða skólameistara. Starfsmaður skal jafnframt vera reiðubúinn að skýra mál sitt nánar.

Fái þeir aðilar sem tilgreindir eru hér að framan kvörtun eða ábendingu um einelti, kynferðislega áreitni, kynbundna áreitni, ofbeldi eða aðra ótilhlýðilega hegðun skulu þeir þegar hafa samband við skólameistara. Sé skólameistari gerandi í málinu skal málið tekið upp við ráðherra.

Upplýsingar berast stjórnendum:

Verði stjórnandi var við einelti, kynferðislega áreitni, kynbundna áreitni, ofbeldi eða aðra ótilhlýðilega hegðun eða hefur rökstuddan grun um að framangreind hegðun eigi sér stað innan skólans ber honum að bregðast við án ástæðulausrar tafar í því skyni að koma í veg fyrir að slík hegðun endurtaki sig. Sömuleiðis skulu starfsmenn, aðrir en skólameistari, upplýsa hann um framangreint mál svo viðbragðsáætlun þessi verði virkjuð. Sé skólameistari gerandi í málinu skal málið tekið upp við ráðherra.

Fyrstu viðbrögð:

Skólameistari ber ábyrgð á rannsókn mála og skal hann þegar í stað virkja viðbragðsáætlun þessa. Taka skal allar tilkynningar alvarlega og sýna nærgætni í aðgerðum gagnvart aðilum máls.
Skólameistari skal í samráði við nemendaþjónustu, án tafar, meta þörf þolanda og annarra sem málið varðar, fyrir bráðan stuðning og veita hann.
Leggja skal ríka áherslu á að brugðist sé við hið fyrsta í þeim tilgangi að koma í veg fyrir að hegðunin endurtaki sig og koma þannig í veg fyrir frekari skaða.

Samskiptavandi á vinnustað:

Ef upp koma ágreiningsmál, samskiptaerfiðleikar eða hagsmunaárekstrar er mikilvægt að skólameistari eða mannauðsstjóri bregðist við með viðeigandi hætti án tafar áður en þau þróast til verri vegar.

Viðbragðsáætlun

Fara skal eftir eftirfarandi viðbragðsáætlun í öllum þeim tilvikum þar sem grunur er um að einelti, kynferðisleg áreitni, kynbundin áreitni, ofbeldi eða önnur ótilhlýðileg hegðun eigi sér stað eða hafi átt sér stað í skólanum. Viðbragðsáætlun skal m.a. virkjuð:

  • verði stjórnendur varir við hegðun eða ágreining í samskiptum nemenda og/eða starfsfólks sem vekur grunsemdir um að einelti, kynferðisleg áreitni, kynbundin áreitni, ofbeldi eða önnur ótilhlýðileg hegðun sé til staðar í skólanum,
  • verði starfsfólk vart við hegðun eða ágreining í samskiptum nemenda og/eða starfsfólks sem vekur grunsemdir um að einelti, kynferðisleg áreitni, kynbundin áreitni, ofbeldi eða önnur ótilhlýðileg hegðun sé til staðar í skólanum,
  • berist stjórnendum, nemendaþjónustu eða öðru starfsfólki kvörtun frá nemanda eða starfsmanni um einelti, kynferðislega áreitni, kynbundna áreitni, ofbeldi eða aðra ótilhlýðilega hegðun í skólanum, eða
  • berist ábending um að nemandi hafi orðið fyrir einelti, kynferðislegri áreitni, kynbundinni áreitni, ofbeldi eða annarri ótilhlýðilegri hegðun í skólanum.

 

Við mat á því hvort viðbragðsáætlun sé virkjuð skiptir ekki máli hvort aðilar máls eru utan skólans svo fremi að málið snerti skólasamfélagið. Allar tilkynningar skulu skráðar í atvikaskrá skólans. Haft er samband við forráðafólk ef mál varða nemendur sem eru yngri en 18 ára.

Viðbrögð skulu vera skilvirk og stuðla að öryggi nemenda.

Málsmeðferð

Skólameistari skal sjá til þess að gerð verði athugun á málsatvikum í þeim tilgangi að meta hvers eðlis umrædd kvörtun eða ábending er ásamt því að meta hvort ástæða sé til að leita til utanaðkomandi aðila til aðstoðar svo leiða megi mál til lykta og tryggja hlutlausa málsmeðferð. Einnig skal virða óskir málsaðila um aðkomu utanaðkomandi aðila að málinu. Við úrvinnslu máls skal hann vinna í nánu samstarfi við nemendaþjónustu skólans.

Við meðferð máls skal sýna varfærni og nærgætni í aðgerðum með virðingu og einkahagi hlutaðeigandi nemenda í huga, meðal annars með því að veita ekki óviðkomandi aðilum upplýsingar um mál og tryggja að utanaðkomandi aðilar sem kunna að koma að meðferð máls geri slíkt hið sama.

Áður en málsmeðferð hefst skal skólameistari upplýsa aðila máls að mál þeirra muni verða tekið til meðferðar.

Upplýsinga aflað:

Skólameistari skal tryggja að við matið sé hlutaðeigandi nemendum gefinn kostur á að koma sjónarmiðum sínum á framfæri og að jafnan sé rætt við einn aðila máls í senn.

Athugun á málsatvikum skal fela í sér viðtal við ætlaðan þolanda, ætlaðan geranda, vitni eða aðra þá sem veitt geta upplýsingar sem skýra málsatvik. Ef málsaðilar eru yngri en 18 ára er haft samband við foreldra. Skrásetja skal allar frásagnir aðila og bera þær undir viðkomandi til samþykktar. Leitað verður upplýsinga um tímasetningar og önnur gögn, s.s. tölvubréf, smáskilaboð í síma eða tölvu eða annað sem varpað getur ljósi á málavöxtu.

Skólameistari skal sjá til þess að allt sem tengist meðferð máls sé skráð niður og halda hlutaðeigandi nemendum upplýstum meðan á meðferðinni stendur.

Ráðstafanir vegna samskipta meðan á rannsókn stendur:

Meðan athugun fer fram skal skólameistari grípa til ráðstafana sem tryggja að ætlaður þolandi og ætlaður gerandi þurfi ekki að hafa samskipti er varðar starfsemi skólans, (s.s. með tilfærslu á verkefnatímum, breytinga á tilhögun á heimavist eða færa nemanda tímabundið í fjarnám meðan á rannsókn stendur).

Varði málsatvik aðila sem ekki er nemandi við skólann mun skólameistari sjá til þess að nemandi þurfi ekki að vera í samskiptum við aðilann í skólanum.

Allar upplýsingar meðhöndlaðar sem trúnaðarmál:

Allar upplýsingar sem fást um málið verða meðhöndlaðar sem trúnaðarmál og verða öll gögn varðveitt á öruggum stað á ábyrgð ME og meðhöndluð samkvæmt persónuverndarlögum.

Skólameistari skal tryggja að óviðkomandi aðilum verði ekki veittar upplýsingar um málið og tryggja að utanaðkomandi aðilar sem kunna að koma að meðferð máls geri slíkt hið sama.

Aðgerðir í kjölfar niðurstöðu:

Þegar mál telst nægjanlega upplýst skal skólameistari, í samráði við úrvinnsluaðila máls, taka ákvörðun um til hvaða aðgerða verði gripið í samræmi við alvarleika hverju sinni.

Þegar atvik eða hegðun telst vera einelti, kynferðisleg áreitni, kynbundin áreitni, ofbeldi eða önnur ótilhlýðileg hegðun verður brugðist við eftir eðli máls með því að veita geranda tiltal, bjóða upp á fræðslu/leiðsögn, vísa nemanda í fjarnám eða vísa úr skóla. Ef mál varða einstaklinga undir 18 ára aldri eru þau tilkynnt til barnaverndar viðkomandi sveitarfélags.

Mál sem varða við almenn hegningarlög skal tilkynna til lögreglu.

Mál sem varða við barnaverndarlög skal tilkynna til barnaverndarnefndar.

Haldi þolandi og gerandi áfram námi í skólanum er lögð áhersla á að breytingar verði gerðar eins og kostur er, svo sem breytingar á námsskipulagi, verkefnatímum og á heimavist, o.s.frv. allt eftir eðli viðkomandi máls.

Þolanda og geranda verður veitt viðhlítandi aðstoð hjá nemendaþjónustu sem jafnframt getur leiðbeint og vísað á stuðning utan skólans Til dæmis til HSA vegna sérfræðiaðstoðar eða hjálparsíma Rauða krossins 1717. Í gagnabanka nemendaþjónustu ME er að finna lista yfir stuðningsúrræði.

Tilkynna skal hlutaðeigandi nemendum sem og úrvinnsluaðilum skriflega um málalyktir. Áður en málinu er lokið skal bera skýrsluna undir ætlaðan þolanda og ætlaðan geranda.

Upplýsingar til annarra nemenda eða starfsmanna:

Skólameistari skal meta hvort nauðsynlegt sé að upplýsa nemendur eða ákveðna starfsmenn um lyktir mála eða farveg þeirra, með það að markmiði að tryggja heilsusamlegt vinnuumhverfi nemenda. Gæta skal að því að persónuupplýsingar eða aðrar upplýsingar séu ekki veittar óviðkomandi aðilum.

Eftirfylgni mála:

Skólameistari skal ásamt nemendaþjónustu ME fylgja málinu eftir í þeim tilgangi að tryggja að umrædd háttsemi endurtaki sig ekki. Láti gerandi ekki af háttsemi sinni sem leiddi til málsmeðferðar, þrátt fyrir leiðsögn eða áminningu, getur það leitt til tafarlausrar brottvikningar úr námi.

Kynning á stefnu og viðbragðsáætlun

Stefna og viðbragðsáætlun þessi skal kynnt nemendum a.m.k. einu sinni á ári á fundi með nemendum. Nýnemum skal kynnt þessi stefna og viðbragðsáætlun við upphaf skólaárs. Stefnan og viðbragðsáætlunin skal endurskoðuð reglulega og allar breytingar eða uppfærslur á henni kynntar og hafðar aðgengilegar öllum nemendum.

Forvarnaraðgerðir

Á hverju ári er áhersla á 1-2 viðfangsefni um samskipti þar sem tekin eru fyrir viðfangsefni tengd líkamsímynd, kynsegin fræðsla, samskipti, kynbundið ofbeldi. Skólinn tekur þátt í forvarnardeginum í tengslum við heilsueflandi framhaldsskóla.

Félagsráðgjafi er fulltrúi ME í forvarnarteymi sveitarfélagsins.
Til forvarnaraðgerða telst einnig fræðsla ásamt mögulegum breytingum á vinnuaðstöðu, verkferlum og öðru vinnuskipulagi.

Áhættumat sálfélagslegra þátta er endurskoðað í kjölfar þess að viðbragðsáætlun er virkjuð án tillits til hver niðurstaðan var og úrbætur gerðar á grundvelli þess. Áhættumat skal endurskoðað að lágmarki einu sinni á ári og úrbætur framkvæmdar á grundvelli þess.

Samantekt á verklagi vegna eineltis, kynbundinnar áreitni, kynferðislegar áreitni, ofbeldis eða annara ótilhlýðilegar hegðunar.